Συνήθως ο σχεδιασμός Αποθήκευσης Τροφίμων για έκτακτες περιπτώσεις βασίζεται στις διατροφικές συνήθειες του μέσου ανθρώπου και σε ένα υπόδειγμα μια ισορροπημένης διατροφής που περιλαμβάνει όλες τις βασικές ομάδες των τροφίμων με μια ενδεδειγμένη αναλογία υδατανθράκων, λιπαρών και ζαχάρων.
Η μέθοδος που θα αναπτύξουμε παρακάτω είναι διαφορετική γιατί ξεκινά από τις διατροφικές συνήθειες του καθενός (στην περίπτωση εδώ από τις δικές μας) και προσαρμόζει τα επιλεγμένα τροφίμα στις περιστάσεις μιας έκτακτης ανάγκης έτσι ώστε ο χρήστης και να διατηρήσει τις διατροφικές του συνήθειες και να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις αντιξοότητες που επιβάλει η δυσμενής αυτή κατάσταση.
Συνεπώς η προσέγγιση μας είναι “Task Oriented” δηλαδή προσανατολισμένη σε συγκεκριμένη λειτουργία και στόχο. Φυσικά η μέθοδος αυτή επιβάλλει την τροποποίηση και την προσαρμογή της στις ανάγκες του καθενός. Συνεπώς θα πρέπει να δείτε το άρθρο αυτό περισσότερο σαν έναν οδηγό παρά σαν μια απόλυτη πρόταση.
Στόχοι – Υπόθεση Εργασίας
Θα υποθέσουμε ότι σκοπός μας είναι να αποθηκεύσουμε τρόφιμα για τα πιο πιθανά σενάρια καταστροφής στην χώρα μας όπως μια μεγάλη φυσική καταστροφή ή η έφοδος στα σουπερμάρκετ μετά από μια κατάρρευση του Ευρώ. Δείτε όμως εδώ και εδώ τι είναι καλό να κάνει κανείς πριν ξεκινήσει την αποθήκευση των τροφίμων.
Τα τρόφιμα που θα πρέπει να επιλέξουμε λοιπόν θα πρέπει να ικανοποιούν τις εξής προϋποθέσεις:
- Να είναι αρκετά για ένα μήνα. Στην περίπτωση μας τόσος είναι ο χρόνος που υποθέτει κανείς ότι τα πράγματα και η διαθεσιμότητα τροφίμων θα ομαλοποιηθούν.
- Να μην αλλάξουν σημαντικά τις διατροφικές μας συνήθειες. Για παράδειγμα το πρωινό ή το γλυκό που καταναλώνουμε. Το πρώτο γιατί είναι βασικό γεύμα και το δεύτερο γιατί σε περιπτώσεις ανάγκης το να μας ικανοποιεί το φαγητό γίνεται ακόμα πιο σημαντικό.
Θα θέλαμε να προσθέσουμε επίσης ότι τα περισσότερα πρότυπα αποθήκευσης τροφίμων προσανατολίζονται στα βασικά γεύματα και αγνοούν τα μικρότερα από αυτά
- Να μην χρειάζονται παρασκευή ή έστω να απαιτούν λίγη ενέργεια και μικρό χρόνο προετοιμασίας.
- Να μην χρειάζονται ψύξη για την διατήρηση τους. Στην υπόθεση εργασίας μας θεωρούμε ότι η παροχή ρεύματος δεν θα είναι συνεχής.
- Να παρέχουν υψηλή θερμιδική αξία, γιατί είναι αναμενόμενο στις δύσκολες περιπτώσεις να έχουμε αυξημένη σωματική δραστηριότητα.
- Να περιλαμβάνουν Παραδοσιακά Ελληνικά Τρόφιμα που είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες μας αντί να προσαρμοζόμαστε –εν μέσω δύσκολων συνθηκών- εμείς σε αυτά.
- Να υποκαθιστούν τα φρέσκα τρόφιμα όπως τα φρούτα και τα λαχανικά
- Να συμπεριλαμβάνονται βασικά υλικά μαγειρέματος όπως το αλάτι, το ξύδι το ελαιόλαδο και ο τοματοπολτός.
- Να μεταφέρονται εύκολα σε ελαφριές και ανθεκτικές συσκευασίες ώστε να έχουν θέση και στο κιτ των 72 ωρών/BugOut Bag.
Παραδείγματα και Προτάσεις
Τρόφιμα Υψηλής Θερμιδικής Αξίας.
Εδώ ο Χαλβάς και η Ελληνική Πίτα βασιλεύουν. Η δεύτερη μάλιστα με την μορφή της χορτόπιτας δεν απαιτεί υλικά που χρειάζονται ψύξη. Ακολουθούν οι ξηροί καρποί, η μαύρη σοκολάτα και το μέλι αλλά και οι ταπεινές ελιές.
Έτοιμα Φαγητά και Χωρίς Μεγάλες Ενεργειακές Ανάγκες.
Το έτοιμο φαγητό είναι το βασίλειο της κονσέρβας, που σαν μέθοδος συντήρησης είναι φιλικότερη στο περιεχόμενο από τους άλλους τρόπους μαγειρέματος πρόχειρου φαγητού σε πακέτο. Στα φαγητά που δεν απαιτούν πολύ ενέργεια για να παρασκευαστούν συναντάμε το Τραχανά, τα λεπτά ζυμαρικά, το προ-μαγειρευμένο ρύζι και τις έτοιμες σούπες.
Μέσα στον προγραμματισμό μας καλό είναι να έχουμε προβλέψει για εναλλακτικούς τρόπους μαγειρέματος όπως τα γκαζάκια (ορειβατικά, του καφέ, κάμπινγκ) και θα πρέπει να έχουμε και τρόφιμα που να μπορούν να μαγειρευτούν με αυτά.
Υποκατάσταση Κρέατος
Οι κονσέρβες μας δίνουν την δυνατότητα να διατηρήσουμε το κρέας στη διατροφή μας γιατί η εναλλακτική πηγή των αποξηραμένων κρεάτων δεν ταιριάζει στο Ελληνικό διαιτολόγιο.
Παρόλα αυτά θα συνιστούσαμε να αποφύγετε τα ζαμπονάκια και, έστω και με μεγαλύτερο κόστος, να προτιμήσετε άλλες μορφές συσκευασμένου κρέατος.
Πρωινό
Πρωινό
Το μέλι, η μαρμέλαδα, ο χαλβάς και τα δημητριακά είναι βασικές τροφές του πρωινού.
Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε μορφή βουτύρου που να διατηρείτε εκτός ψυγείου.
Από την άλλη, η αποθήκευση γάλατος εβαπορέ σε κουτί είναι η ενστικτώδης και ασφαλής λύση, με την προϋπόθεση ότι ανέχεστε την διαφορετική του γεύση. Διαφορετικά η σύζυγος σας θα σας χορτάσει γαλακτομπούρεκο.
Εμείς επιλέξαμε το γάλα UHT αποκλειστικά για τον λόγο της γεύσης, που -ειδικά στα Ελληνικά γάλατα- είναι όσο πιο κοντά στο φυσικό γάλα γίνεται. Η τιμή τους είναι βέβαια μεγαλύτερη αλλά πιστεύουμε ότι η έξτρα επένδυση αξίζει τον κόπο γιατί μην ξεχνάτε ότι ανάμεσα στους σκοπούς της επιλογής των τροφίμων προς αποθήκευση είναι και το να καταναλώνονται για να ανανεώνονται.
Τυροκομικά
Στην περίπτωση αυτή δεν μπορούμε να προτείνουν λύσεις γιατί αγνοούμε μορφές τυροκομικών που να μην χρειάζονται ψύξη για την διατήρηση τους.
Υποκατάστατα Γλυκών
Η μαύρη σοκολάτα, τα παστέλια και ο χαλβάς είναι από τα πιο υγιεινά των γλυκών, όπως και οι κομπόστες φρούτων, και η ζωή τους στο ράφι είναι μεγάλη ενώ δεν επηρεάζονται από τις υψηλές θερμοκρασίες.
Επίσης αν έχετε αποθηκεύσει γάλα, με κακάο, ξηρούς καρπούς και άνθος αραβοσίτου μπορείτε να παρασκευάσετε καταπληκτικές κρέμες που θα αγαπήσουν και τα παιδιά.
Υποκατάσταση του Φρέσκου Ψωμιού
Αποθηκεύοντας αλεύρι και μαγιά μπορείτε να κάνετε εύκολα το δικό σας ψωμί αν έχετε αρκετή ενέργεια για λειτουργήσετε έναν φούρνο.
Διαφορετικά μπορείτε να εξασφαλίσετε μικρές ποσότητες με την βοήθεια των παξιμαδιών, της στρατιωτικής γαλέτας, και των κατεψυγμένων πιτών για σουβλάκια. Μόνο που θα πρέπει να ελέγξετε την περιεκτικότητα τους σε κορεσμένα λιπαρά, αλάτι και ΖΑΧΑΡΗ, γιατί λογικό είναι να τα καταναλώσετε κάποια στιγμή.
Φρέσκα Φρούτα και Σαλάτες
Στην περίπτωση αυτή η υποκατάσταση τους είναι δύσκολη.
Για τα φρούτα μπορεί κανείς να κάνει ένα συνδυασμό αποξηραμένων φρούτων και χυμών, αλλά μην παραγνωρίσετε την ποιότητα της κομπόστας.
Για τις σαλάτες η μοναδική επιλογή είναι οι κόκκινες πιπεριές (Φλωρίνης) που μπορείτε είτε να τις αγοράσετε σε κονσέρβα είτε να τις ψήσετε και να τις καταψύξετε μόνοι σας.
Το καλό με τις πιπεριές, και πέρα από τις ευεργετικές τους ιδιότητες, είναι ότι συνοδεύουν εξαίσια λιπαρά και πικάντικα φαγητά που κατά τεκμήριο θα υπάρχουν στην διατροφή σας στην περίπτωση ανάγκης.
Βασικά Τρόφιμα
Θα κλείσουμε με μια ιδέα του Jack Spirko του TheSuvivalPodcast. Ο ενδιαφερόμενος να αποθηκεύσει τρόφιμα κατά τεκμήριο αισθάνεται την πίεση της κατάστασης στην Ελλάδα, και χρειάζεται βασικές και ασφαλείς λύσεις για τη αρχή. Στην περίπτωση αυτή ίσως το πρώτο βήμα να είναι να αποθηκεύσει ικανές ποσότητες από βασικά τρόφιμα όπως το αλεύρι, το ρύζι, τα φασόλια, και τα μακαρόνια. Τότε, μόλις νιώσει ότι έχει κάνει κάποια πρόοδο μπορεί μετά να επεκταθεί σε πιο σύνθετες λύσεις.