_

Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2013

Σεμινάριο Disaster Preparedness από το Πανεπιστήμιο του Pittsburgh - Ανασκόπηση


Πριν από αρκετούς μήνες πέσαμε πάνω στην ανακοίνωση ενός on-line σεμιναρίου Preparedness από το Πανεπιστήμιο του Pittsburgh. Εγγραφήκαμε χωρίς πολύ σκέψη και σχεδόν το ξεχάσαμε. Η ειδοποίηση της έναρξης ήρθε δύο μήνες πριν και από τότε μέχρι σχθες δουλεύαμε εντατικά

Στο σεμινάριο δίδαξε ο καθηγητής Michael Beach που ειδικεύεται στο «Trauma and Emergency Preparedness», και η πλατφόρμα που χρησιμοποιήθηκε ήταν η Coursera.
Το σεμινάριο –κατά τα πρότυπα της Coursera- λειτούργησε ως εξής:
Κάθε εβδομάδα παραδίδονταν video-μαθήματα που συνοδεύονταν από βιβλιογραφία, παραπομπές και συμπληρωματικό υλικό σε pdf.  
Στο αντικείμενο της κάθε εβδομάδας αντιστοιχούσε και ένα τεστ με ερωτήσεις που κάλυπταν τα βασικά που θα έπρεπε ο εκπαιδευόμενος να κρατήσει. Άρα ήταν σχετικά εύκολο, ειδικά για κάποιον που έχει ήδη ασχοληθεί με το αντικείμενο.
Επίσης στο τέλος του πρώτου μήνα ήταν προγραμματισμένη και η παράδοση της εργασίας με αντικείμενο τη σύνταξη του προσωπικού μας Πλάνου Προετοιμασίας με βαθμολόγηση από τρεις ή περισσότερους συμμαθητές μας!

Ήταν ευχάριστη έκπληξη να δούμε αρκετούς Έλληνες, που δυστυχώς δεν ήταν ενεργοί στις συζητήσεις. Το ίδιο ευχάριστο ήταν και το ότι βρήκαμε και αρκετούς συνειδητοποιημένους preppers –ανάμεσα τους και κάποιους που συχνάζουμε στις ίδιες διαδικτυακές γειτονιές. Αν και ο κύριος όγκος των συμμετεχόντων ήταν από τις ΗΠΑ το σεμινάριο είχε και συμμετοχές από όλο τον κόσμο ακόμα και από «δύσκολες» περιοχές όπως η Αίγυπτος, το Αφγανιστάν και το Ιράν, ενώ η συμμετοχή των γυναικών ήταν συντριπτική!

Ο Σκοπός και τα Επιμέρους Αντικείμενα του Σεμιναρίου

Προφανώς και στα πλαίσια ενός on-line σεμιναρίου δεν είναι δυνατόν να περιμένουμε εξειδικευμένη κατάρτιση σε βάθος. Αλλά οι συμμετέχοντες ασχολήθηκαν αρκετά με το αντικείμενο έτσι ώστε όχι μόνο για να αποκτήσουν συνείδηση ασφάλειας από φυσικές καταστροφές, αλλά και να κάνουν μια μεγάλη αλλαγή στον τρόπο που αντιμετωπίζουν τα δυσάρεστα γεγονότα, παίρνοντας πλέον και πρωτοβουλίες πρόληψης όπου αυτό είναι δυνατόν
Επιγραμματικά οι στόχοι του σεμιναρίου ήταν:
  1. Η ανάλυση των επιμέρους φάσεων μιας καταστροφής και ο στόχος των παρεμβάσεων στη κάθε μια.
  2. Η μελέτη των πόρων, μέσων, και των συστημάτων υποστήριξης που είναι διαθέσιμα σε προσωπικό, τοπικό και κρατικό επίπεδο.
  3. Ανάλυση και σύγκριση των τρόπων αντιμετώπισης καταστροφών μεταξύ χωρών.
  4. Ανάλυση των κινδύνων, και  της δυνατότητας διαχείρισης τους σε προσωπικό επίπεδο.
  5. Σύνταξη του προσωπικού Πλάνου Προετοιμασίας.
Με τη σειρά τους τα αντικείμενα κατανεμήθηκαν ως εξής ανά εβδομάδα¨

Εβδομάδα 1η : Ανάλυση των φάσεων αντιμετώπισης μιας καταστροφής
Εβδομάδα 2η : Βασικά στοιχεία των μέτρων ατομικής προετοιμασίας (Νερό, Τρόφιμα, Φωτιά, Κατάλυμα Ανάγκης)
Εβδομάδα 3η : Βασικά στοιχεία των μέτρων ατομικής προετοιμασίας (Επικοινωνίες, Ασφάλεια, Βασικά εργαλεία, Πρώτες Βοήθειες*, Βασικά Στοιχεία Ηγεσίας)
Εβδομάδα 4η : Επίγνωση Κινδύνων, Ανάπτυξη αντίληψης, και Διαχείριση του Stress
Εβδομάδα 5η : Παραδείγματα αντιμετώπισης καταστροφών από το διεθνές περιβάλλον ( Η περίπτωση των σεισμών της Ιαπωνίας)
Εβδομάδα 6η : Preparedness σε μεγάλες κλίμακες. Διαχείριση θυμάτων (Triage) στην περίπτωση μεγάλων φυσικών καταστροφών

Το Προσωπικό Πλάνο Προετοιμασίας

Η σύνταξη του προσωπικού Πλάνου Προετοιμασίας ήταν ένας από τους κύριους στόχους του σεμιναρίου και μας απασχόλησε περισσότερο από τα άλλα θέματα.
Συντάσσοντας το πλάνο της προετοιμασίας μας έπρεπε να καλύψουμε τους εξής τομείς:
1. Ανάλυση της προσωπικής και οικογενειακής κατάστασης, ειδικά όσον αφορά τις δικές μας αδυναμίες αλλά και των οικείων μας.
2. Ανάλυση των κινδύνων φυσικών και άλλων καταστροφών στην περιοχή μας και τις πιθανές επιπτώσεων τους.
3. Βασικά Μέτρα προετοιμασίας στο σπίτι ή στην εργασία. Σύνθεση ενός κιτ 72 ωρών και ενός κιτ διαφυγής (μιας απλής BugOutBag δηλαδή)
4. Σχέδια αντίδρασης και αντιμετώπισης
5. Σχέδια διαφυγής από την περιοχή της καταστροφής και επιλογή δρομολογίου.
5. Σχέδιο επικοινωνίας και πληροφόρησης
7. Πρόγραμμα συντήρησης των προετοιμασιών και παρακολούθησης των κινδύνων
8. Παραπομπές σε πηγές πληροφόρησης.

(δυστυχώς για λόγους συντομίας δεν θα επεκταθούμε σε περαιτέρω παρουσίαση. Καθώς γράφουμε αυτές τις γραμμές συνειδητοποιήσαμε ότι απαιτούνται τρία μέσου μεγέθους άρθρα για να καλύψουμε την όλη λειτουργία του σεμιναρίου)

Το Forum του Σεμιναρίου

Διαλέξαμε να αφιερώσουμε ένα ξεχωριστό μέρος της ανασκόπησης αυτής γιατί παράλληλα με το σεμινάριο έτρεχε και ένα forum συζήτησης των επιμέρους αντικειμένων.
Η συμμετοχή ήταν μεγάλη με πολλές πηγές και έξτρα πληροφορίες από τους συμμετέχοντες, και πολύ γρήγορα το forum απέκτησε πληρότητα που πολλά εξειδικευμένα fora θα ζήλευαν. Επίσης μεγάλη ήταν η συνδρομή κάποιων ΠΟΛΥ έμπειρων στο αντικείμενο διασωστών -που επίσης παρακολουθούσαν το σεμινάριο- στις συζητήσεις που σχετίζονταν στις βασικές αρχές αντιμετώπισης καταστροφών, όπως και αρκετών preppers & survivalists στις δοκιμασμένες λύσεις υλικών. 

Από τις πολύ καλές στιγμές του forum διακρίναμε δύο.
Α. Την παρουσίαση των ιδιαιτεροτήτων και της ανάλυσης κινδύνων διαφορετικών χωρών και τόπων (από τον παγωμένο Καναδικό βορά μέχρι την πολύπαθη Μέση Ανατολή)
Β. την συζήτηση που ξεκίνησε από το ένα άρθρο που μας δόθηκε σαν υλικό μελέτης. Αφορούσε τις δύσκολες επιλογές με τις οποίες ήρθαν αντιμέτωποι οι γιατροί σε ένα πλημμυρισμένο νοσοκομείο της Νέας Ορλεάνης κατά τον τυφώνα Katrina. Η συζήτηση δεν περιορίστηκε μόνο στα μεγάλα  διλήμματα αλλά και επεκτάθηκε στις εναλλακτικές πρακτικές ταξινόμησης και προτεραιότητας στην περίθαλψη και διάσωσης (Triage) που εφαρμόζονται στις περιπτώσεις μεγάλων καταστροφών. Εν συντομία μπορούμε να πούμε ότι η πραγματικότητα κάποιες φορές επιβάλει αυτή τις λύσεις, που ειδικά αν βρεθείς απροετοίμαστος, σπάνια είναι ευνοϊκές και εύκολες.

Οι Προσωπικές μας Εντυπώσεις

Γενικά μείναμε αρκετά ευχαριστημένοι από το περιεχόμενο και τη πορεία το σεμιναρίου.
Αν και πολλά πράγματα ήταν για εμάς γνωστά, για κάποιον που προσεγγίζει το θέμα για πρώτη φορά το σεμινάριο ήταν πλούσιο θεμάτων και περιεχομένου, μέχρι ακριβώς τα όρια που θα μπορούσε να παρακολουθήσει και να ανταποκριθεί κανείς.
Ακόμα και έτσι υπήρχαν αρκετά πράγματα που κερδίσαμε, ειδικά στα αντικείμενο της αντιμετώπισης ιατρικών περιστατικών.

Αλλά το μεγάλο κέρδος μας προέκυψε κατά τη διαδικασία βαθμολόγησης των σχεδίων προετοιμασίας των συμμαθητών μας. Αναγκαστήκαμε να βγούμε έξω από τα πλαίσια της δικής μας πραγματικότητας και έτσι είδαμε εκ των υστέρων τις αδυναμίες του δικού μας σχεδίου.
Τότε συνειδητοποιήσαμε και το εξής: Το σχέδιο ανταπόκρισης σε μια καταστροφή θα πρέπει να λειτουργεί Αμφίδρομα. Δηλαδή –και για παράδειγμα- όχι μόνο όταν εμείς αναζητούμε βοήθεια ή κατευθυνόμαστε σε κάποιο σημείο διαφυγής αλλά και όταν το οικογενειακό μας περιβάλλον έρχεται για βοήθεια προς εμάς.


Οφείλαμε να πούμε πως το σεμινάριο ήταν κάπως ετεροβαρές προς το αντικείμενο της Ιατρικής βοήθειας/διάσωσης. Αυτό οφείλεται προφανώς στην ειδικότητα του ίδιου του εισηγητή, αλλά μια εκ των υστέρων έρευνα για άλλα παρόμοια σεμινάρια έδειξε πως όλα τους βασίζονται σε αυτή την ειδικότητα παρόχων βοήθειας.
Ώρα λοιπόν για εξειδικευμένα σεμινάρια από Preppers για Preppers!

Κλείνοντας θα προσθέσουμε ότι είναι πιθανόν το σεμινάριο να επαναληφθεί. Για τον σκοπό αυτό σας δίνουμε τα έξης links.
Το link του σεμιναρίου (για όσο θα ισχύει)
Το link αναζήτησης του αντικειμένου στην πλατφόρμα Coursera

* Φυσικά και δεν διδάχθηκαν Α’ Βοήθειες στο σεμινάριο αυτό. Δεν θα ήταν δυνατόν και υπεύθυνο εξάλλου. Απλά έγινε αναφορά στις δεξιότητες που θα πρέπει να αποκτήσει κανείς και στη σύνθεση ενός κιτ Α’ Βοηθειών. Επίσης έγινε ειδική αναφορά στα όρια της παρέμβασης, εκεί δηλαδή που σταματούν οι Α βοήθειες και αρχίζει η ιατρική πράξη.

Σάββατο 5 Οκτωβρίου 2013