Μια Ματιά στη Φορητή Μονάδα Ενέργειας GDLite

Πριν από λίγο καιρό ένας ακόμα φίλος του blog με ρώτησε για την φορητή μονάδα ενέργειας GDLite.

Πρόκειται για ένα σύστημα μπαταρίας με παροχή ρεύματος για τρεις λάμπες και μια θύρα φόρτισης USB. Η μονάδα φορτίζεται είτε από την πρίζα είτε από ένα μικρό φωτοβολταϊκό πάνελ που διατίθεται μαζί της.

Την μονάδα την είδαμε σε χρήση κατά την διάρκεια του τριημέρου μας στο βουνό αν και είχαμε από πολύ πριν μελετήσει τις προδιαγραφές της. (ο κάτοχος της φρόντισε να μας διαθέσει και τις φωτογραφίες του άρθρου, και τον ευχαριστούμε για αυτό)

Η άποψη μας είναι ότι είναι ανεπαρκής και πολύ ακριβή για αυτό που είναι. Και θα την τεκμηριώσουμε παρακάτω, κάνοντας μάλιστα και εναλλακτικές προτάσεις.

Την μόνη χρησιμότητα που βλέπουμε σε αυτήν είναι ότι είναι ένα λειτουργικό σύνολο για αυτόν που δεν έχει την όρεξη, ή τις γνώσεις, να φροντίσει να συνθέσει κάτι καλύτερο, οπότε και θα πρέπει να συμβιβαστεί με το μέτριο.

Πριν προχωρήσουμε όμως στην κριτική μας, δείτε τα αναλυτικά τεχνικά χαρακτηριστικά.

• Ιδανική λύση για τα ταξίδια σας, για τους λάτρεις του camping κτλ.
• Δωρεάν φωτισμός και φόρτιση των USB συσκευών σας από την πολύτιμη και δωρεάν ενέργεια του ήλιου.
• Ενσωματωμένη επαναφορτιζόμενη μπαταρία 6V 4Ah
• AC 110-240V, 50/60Hz 
• Έξοδος: DC 6V
• USB έξοδος: 5V 0,5A
• Χρόνος φόρτισης: 13 ώρες
• 3,5W Ηλιακό Panel - Χρόνος φόρτισης 12 ώρες σε ηλιοφάνεια
• 3 SMD LED λάμπες υψηλής απόδοσης και ποιότητας ( ~150 Lumens )
• 3m καλώδιο επέκτασης για κάθε λάμπα με διακόπτη On/Off
• Χρόνος αποφόρτισης: 10 ώρες για συνεχή χρήση 2 λαμπτήρων
• Φόρτιση USB συσκευών (κινητά τηλέφωνα, smartphone, iPhone, MP3 - MP4 player, DV, PSP, iPod
• Στη συσκευασία περιλαμβάνονται: Κύρια μονάδα/μπαταρία, ηλιακό panel, 3 LED λάμπες, καλώδιο φόρτισης συσκευών.
• Διαστάσεις κύριας μονάδας ( μπαταρίας ): 155 x 60 x 11 εκ
• Βάρος κύριας μονάδας ( μπαταρίας ): 800γρ

Τεχνικά Χαρακτηριστικά Ηλιακού Panel

• Μέγιστη ισχύς: 3,5W
• Μέγιστο ρέυμα ισχύος: 0,34A
• Μέγιστη τάση ισχύος: 9V
• Τάση ανοιχτού κυκλώματος: 11,25V
• Μέγιστη τάση συστήματος: 1000VDC
• Διαστάσεις: 25,5 x 14,5 x 1,2 cm

Στην παρακάτω παράγραφο γίνεται μια τεχνική ανάλυση των ηλεκτρικών χαρακτηριστικών της μονάδας GDLite. Αν επιθυμείτε μπορείτε να την παρακάμψετε την ανάλυση και να περιοριστείτε στην ουσία που επισημαίνουμε με bold γράμματα.

Μια Ματιά στα Νούμερα

Από τις προδιαγραφές της συσκευής βλέπουμε:

1. Ενσωματωμένη Επαναφορτιζόμενη Μπαταρία 6V 4Ah.

Προφανώς και μιλάμε για μια μπαταρία αυτού του είδους. Αυτό σημαίνει 24Wh (βατώρες) ενέργειας που είναι γενικά μικρή για τον όγκο της συσκευής.

Θεωρούμε ότι αυτό έγινε για λόγους οικονομίας γιατί περιορίζοντας τα βολτάζ στην περιοχή των 5-6V, εξοικονομούνται τα ηλεκτρονικά μετατροπής από 12 σε 5-6V.

Και σίγουρα με μια τόσο μικρή μπαταρία δεν μπορεί και να γίνει ουσιαστική χρήση συσκευών 12V.

Δηλαδή η αποθηκευμένη ενέργεια είναι στα επίπεδα μια μεσαίου μεγέθους powerbank, ακριβώς όση και η powerbank που χρησιμοποιούμε.

Κάτι που δεν μπορέσαμε να προσδιορίσουμε γιατί δεν φαίνεται από τις προδιαγραφές, αλλά απαιτεί άνοιγμα την συσκευής, είναι αν η μπαταρία μολύβδου είναι βαθιάς εκφόρτισης ή απλή. Γιατί τότε η εκμεταλλεύσιμη ενέργεια είναι η μισή, όπως και συμβαίνει με τις μπαταρίες αυτοκινήτου. Και αυτό γιατί οι μπαταρίες αυτές δεν θα πρέπει να εκφορτίζονται στο κατώτατο όριο τους.

2. Λάμπες στα 6V.

Από θέμα ενεργειακής απόδοσης και απωλειών αυτό δεν είναι καλό. Η πάγια τακτική χρήσης των LED είναι να ξεκινάς με ένα κάπως υψηλότερο βολτάζ και να το κατεβάζεις στο βολτάζ λειτουργίας του LED με αντίσταση. Το ζήτημα είναι ότι η αντίσταση "καίει" την διαφορά στο βολτάζ και την κάνει θερμότητα. Για τον λόγο αυτό είναι καλύτερο αν χρησιμοποιούνται σταθεροποιητές τάσης.

Αν λοιπόν το σύστημα χρησιμοποιεί αντιστάσεις τότε με τάση λειτουργίας του LED τα 3,6βολτ, έχουμε σπατάλη του 40% της ενέργειας σε θερμότητα (3,6/6V).

3. USB έξοδος: 5V 0,5A

Τα 0,5A (αμπέρ) είναι πολύ λίγα για την φόρτιση των σύγχρονων συσκευών, που ζητούν ακόμα και περισσότερα από 2 Αμπέρ. Έτσι η συσκευή σας θα φορτίσει πολύ αργά.

Για παράδειγμα ένα Samsung Galaxy S6 θέλει κοντά στις 5 ώρες (2550mAh), ένα S7 6 ώρες (3000mAh), ένα iphone6 σχεδόν 4 ώρες, ενώ τα iPad δεν μπορούν να φορτιστούν εντελώς γιατί διαθέτουν μπαταρίες 2 και 3 φορές μεγαλύτερες σε βατώρες από την συσκευή GDlite.

4. 3,5W Ηλιακό Panel - Χρόνος φόρτισης 12 ώρες σε ηλιοφάνεια.

Το νούμερο αυτό είναι ρεαλιστικό, αλλά γιατί: 12 ώρες σε ηλιοφάνεια με 3,5W Ηλιακό Panel σημαίνει 42 Wh (βατώρες) για 24Wh (βατώρες) αποθήκης. Αν σκεφτεί κανείς ότι στην πράξη υπολογίζουμε την μισή απόδοση των προδιαγραφών όταν πρόκειται για ηλιακό πάνελ, τότε είμαστε καλά.

Αλλά κατά την τριήμερη κατασκήνωση μας η μέρα ήταν μεν φωτεινή αλλά ο ήλιος δεν ήταν δυνατός, και η μονάδα μισο-φορτίστηκε.

Γενικές Παρατηρήσεις

Το σημαντικότερο και καθοριστικό μειονέκτημα του GDLite είναι ότι δεν χρησιμοποιεί μπαταρία 12V για να μπορεί να υποστηρίξει και συσκευές 12V, όπως ψυγεία camping και τροχόσπιτων,μικρούς ανεμιστήρες, λάμπες 12V και περιορισμένη χρήση inverter για μικρές συσκευές 220V.

Ο λόγος αυτός και μόνο δεν μας επιτρέπει να την συστήσουμε σε κανέναν.

Ακολουθεί παλιά στάνταρ USB φόρτισης (DCP), ανεπαρκή πια για τα σύγχρονα κινητά τηλέφωνα.

Η μια και μόνο έξοδος USB χαμηλής ισχύος είναι περιοριστική στην ταυτόχρονη χρήση συσκευών.

Η αυτονομία του είναι πολύ μικρή και την κατάσταση σώζουν οι σχετικά αδύναμες λάμπες του συστήματος.

Σε χρήση βγάζουν αρκετό φως για να μην σκοντάψει κανείς αλλά δεν έχουν σχέση με το φως των συνηθισμένων οικιακών λαμπών LED. Θα λέγαμε ότι δεν μπορεί αν διαβάσει κανείς παρά μόνο κάτω από την λάμπα.

Εναλλακτικές Συνθέσεις

Α. Σύνθεση στα 5V USB

Η σύνθεση αυτή έχει την φορητότητα σαν σκοπό, αλλά δεν στερείται δυνατοτήτων και επιλογών.

• Ηλιακό πάνελ 5W 5V
• Powerbank κινητού 10,000mAh (32-36Wh)
• Πολύμπριζο USB
• Λάμπα USB
• Φορτιστής Κινητού για φόρτιση της powerbank.
• Αδιάβροχη Ταινία LED USB ειδικά αν αυτή έχει dimmer για προσαρμογή της έντασης του φωτός για οικονομία
• Εναλλακτικά Powerbank που φορτίζει και Laptop

Β. Σύνθεση στα 12V

Είναι η καλύτερη λύση για φορητή και ηλιακή ενέργεια. Αναλόγως βέβαια ακριβή. Αλλά δίνει την δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν και συσκευές 12V όπως είπαμε και παραπάνω.

• Μπαταρία Βαθιάς Εκφόρτισης 12V (πλήρης εκμετάλλευση ενέργειας)
• Φωτοβολταϊκό πάνελ 12-19V
• Ρυθμιστής Φόρτισης Φωτοβολταϊκού Πάνελ
• Έξοδοι φόρτισης USB (από το πολύμπριζο και τον ρυθμιστή φόρτισης)
• USB Πολύμπριζο Αυτοκινήτου
• Τροφοδοτικό για Laptop
• Αδιάβροχη Ταινία LED 12V ειδικά αν αυτή έχει dimmer για προσαρμογή της έντασης του φωτός για οικονομία.

Τέλος να πούμε ότι οι φορητές μονάδες ενέργειας δεν είναι κάτι καινούργιο. Ειδικά αυτές των 12V υπάρχουν στην αγορά από την αρχή της εμφάνισης των μικρών φωτοβολταικών πάνελ, αλλά σήεμρ αόλο και περισσότεροι κάτοχοι τις κάνουν μόνοι τους. Μια ματιά σε επιλεγμένα σχέδια/συνταγές μπορείτε να βρείτε στην Youtube Playlist που από καιρό έχουμε κάνει, ή πιο αναλυτικά στην παρακάτω σειρά video.